Cyrillic Wikia
Advertisement
Karjalan kieli

Карялан киелен муртехет.
1. Варсинаискарялан виеналаисмуртехет.
2. Варсинаискарялан сувикарялаисет муртехет.
3. Лииди.
4. Лииги (ливвинкаряла).
5. Тверинкаряла.

Карялан киелен муртехет киелитиетехешшä рихмителлäх кахтех пиäрихмäх: варшинаискарялах та аунукшенкарялах или ливвих.[1] Варшинаискаряла якаутуў виенанкарялах (или похёискарялах) та шувикарялах, кумпасех куўлутах шамоин тверинкарялаисмуртехет. Карялан ташаваллашша таваллах пиетäх колмантена пиäрихмäнä лиидилäисмуртехие, куитенки муўввалла оллах шитä кантуа, ётта не муртехет муовошшетах ери киелен. Ериäхäт туткият пиетäх шамоин ери киелинä варшинаискарялуа та аунукшенкарялуа.

Варшинаискарялан муртехет[]

Виенанкарялаисмуртехие паиссах нäиллä аловехилла: Киеретти, Оуланка, Киестинки, Вицатаипале, Пистойäрви, Ухтуо, Вуоккиниеми, Шуомушшалмен Хиетайäрви та Куивайäрви, Контокки, Йишкийäрви, Пуанайäрви, Ушмана, (шувикарялаисмуртехие) Тункуо, Шуикуйäрви, Репол’а, Рукайäрви, Пуатене, Мäнтишелкä, Порайäрви, Иломанци, Корпишелкä, Шуойäрви, Твер’, Тихвинä, Валдаи, Суистамо та Импилахти.

Похёсет муртехет еротах шувимуртехиста мм. шийнä, ётта нийссä еи оле шеуруавие шоинниллисие коншонанттия: б, д, г, з та ж, ваин шоинниттомат п, т, к, с та ш. Рая куитенки еи оле йирккä, нш. шийртимäмуртехисса муррехпийртехет ваихеллах.

Ливвинкарялан муртехет[]

Ливвинкарялаисие муртеихие паиссах нäиллä аловехилла: Шуойäрвен Хиршилäнмутка, Шалми, Тулемайäрви, Мунйäрви, Сääмäйäрви, Виелйäрви, Вителе, Коткатйäрви, Аунукшен каупункин импäристö (мм. Неккулан та Рийпушкалан килäт) шекä Кондужи (Лотинанпелто). Ливвинкаряла еруоу варшинаискарялашта монешша шухтехешша, икси шелвиммин хуоматтава он шананлоппусиен а:н таи ä:н муўттумини у:кши таи и:кши тиетииссä тапахукшисса.

Лиидин киелтä он паисту Аунукшен каннакшелла Сивäристä Похёис-Аунукшех шуате улоттувалла капиелла каисталехелла шуўриммакши ошакши ливвин аловехен итäпуолелла. Лиидин муртехет юатах колмех рихмäх: Контупохян пийриссä пакасият похёислиидит, Приäжäн пийриссä пакасият кешкилиидит та Аунукшен пийриссä пакасият Куўйäрвен лиидит.

Advertisement